ortak nesne

ortak nesne

a. db. Birden çok yüklemin bağlı bulunduğu nesne: “Postacı adresi buldu ama bize bildirmedi.” cümlesinde “adresi” ortak nesnedir.

ortak nesne

Ayrı eylemlerin ve eylemsilerin anlamını tamamlayan aynı belirtili nesne: Ali kitabı karaladı, Ahmet sildi; Ali mektubu okurken Ahmet çekiverdi; Turgut çantasını kaybetmiş ama, hemen bulmuş; Parayı bulursan sahibine vermelisin örneklerinde olduğu gibi.

ortak nesne

Birleşik cümlelerde birbirinden farklı kılışları gösteren fiillerin anlamlarını tamamlayan ve onlara ortaklaşa nesnelik eden nesne: postacı adresi buldu ama bize bildirmedi. Aradığım kimseleri görürsen, bana gönderiver. Bu hikâyeyi biraz aşağıdaki levha ile kıyas etmeniz için böyle uzattım. (F. R. Atay, Gezerek Gördüklerim, s. 141). Çamlıca'daki eniştemiz köşkünün içinde eski ruhunu arıyor, fakat artık bulamıyordu (A. Ş. Hisar, Çamlıca'daki Eniştemiz, s. 232). Gözleri yanıyor ve çakıyordu. Dişlerini sıkmıyor ama boyuna birbirlerinin üzerinden bir ileri bir geri kaydırıp duruyorudu (T. Buğra, İbişin Rüyası, s. 65) vb.

ortak nesne

Azerbaycan Türkçesi: müräkkäb tamamlıg; Türkmen Türkçesi: umumi dooldurgıç (goşmasözlemde); Gagauz Türkçesi: ortak tamannık; Özbek Türkçesi: umumiy toldiruvçi (qoşma gapda);Uygur Türkçesi: (B.Uyg.) ortaq toluqturğuçi ~ (D.Uyg.) ortaq toldurğuçi; Tatar Türkçesi: urtaqtämamlıq; Başkurt Türkçesi: urtaq tultırıwsı; Kmk: ortak tolumluk; Krç.-Malk.: koşaytımda eki aytımnı ortak tolturawçusu; Nogay Türkçesi: ortak toltırgış (kabatlı yıymada); Kazak Türkçesi: ortak tohktawış (kürdeli söylemde); Kırgız Türkçesi: calpı toluktooç (taltaal süylömdö); Alt:: tekşi toltıraaçı (kolbolu ermekte); Hakas Türkçesi: pîr tiksî toldıng; Tuva Türkçesi: niiti nemelde; Şor Türkçesi: *ortak kojım; Rusça: obşçeye dopolneniye (vslojnom predlojenii); ()

---

ortak nesne ile benzer kelimeler

belirli nesne ~ belirtili nesne Azerbaycan Türkçesi: vasitäsiz tamamhg; Türkmen Türkçesi: gönidooldurgıç; Gagauz Türkçesi: afiksli dooru tamannık; Özbek Türkçesi: belgili vόsitasiz toldiruvçi;Uygur Türkçesi: eniq toğra toluqturğuçi ~ (D. Uyg.) eniq bivasitä toldurğuçi; Tatar Türkçesi: turıtämamlıq; Başk...

belirsiz nesne ~ belirtisiz nesne Azerbaycan Türkçesi: ğeyri-müäyyän vasitäsiz tamamlıg;Türkmen Türkçesi: gııtak dooldurgıç; Gagauz Türkçesi: afikssiz dooru tamannık; Özbek Türkçesi: belgisizvόsitasiz toldiruvçi; Uygur Türkçesi: (B.Uyg.) naeniq toğra toluqturĞuçi ~ (D.Uyg.)naeniq bivasitä toldurğuçi; Tata...

ortak dil veya ortak diyelek Fr. koinê ou coenédialecte Türlü diyeleklerin kaynaşmasıyla meydana gelen kamu dili.

açıklayıcı nesne İng. appositive Bir cümlede asıl nesneden sonra gelerek onu daha belirgin duruma getirmek, nitelendirmek veya pekiştirmek için kullanılan ve yine nesne durumanda olan kelime veya kelime grubu. Bu davayı, bu mukaddes vatanın itilâ-yı kat’îsini temin edecek o...

aracı nesne İng. means object Canlının ereğe doğru ilerlemekte olduğunu belirten herhangi bir nesne ya da ipucu.

asıl tümleç veya nesne Fr. complement direct, objectif, primitif ou d'objet Fiildeki anlamın tam olarak anlaşılabilmesi için cümle içinde bulunması mutlaka gerekli bulunan tümleç, ki dilimizde ya -i halinde BELİRLİ (ma-rife) veya sıfır takı halinde BELİRSİZ (nekre) olarak bulunur...

beklenmeyen nesne İng. unexpected object

belirli nesne a. db. Belirtme durumu ekini almış, geçişli fiil durumunda olan yüklemle ilgili kelime veya kelime grubu. Osm. marife, mefulünbih sarih -i veya -yi takısını alarak benzerleri arasında belirtilmiş olan nesne. Kitabı aldı...

---