geniş zaman kipinin rivayeti
Geniş bir zaman kesiminde gerçekleşen oluş ve kılışları dyuma (rivayete) dayanarak anlatan birleşik kip türü: -r, -Ar, -Ir/-Ur geniş zaman eklerinden sonra i-miş rivayet ekinin getirilmesi ile kurulur. 3. şah. çokluk çekimi dışında kalan şahıs ekleri rivayet ekinden sonra gelir. Rivayet eki, eklendiği fiilin dil ve dudak benzeşmelerine uyar: alırmışım, başlarmışsın, çalarmış, dokunurmuşuz, ellermişsiniz, içerlermiş vb. O, bazı sabahları, uykusu kaçarmış da bir türlü uyuyamazmış (A. Ş. Hisar, Ali Nizami Beyin Alafrangalığı ve Şeyhliği, s. 220). O otururken, vücudu uzun boylu, ayağa kalkınca bacakları kısa görünürmüş (A. Ş. Hisar, Geçmiş Zaman Fıkraları; Sultan Azize Dair, s. 71). Ahmet Vefik Paşa Pariste elçimiz bulunurken, beyaz bir araba ile gezinirmiş (A. Ş. Hisar, Geçmiş Zaman Fıkraları, Ahmet Vefik Paşaya Dair, s. 116). Eski hatıralarını anlata anlata bitiremezmiş. O zaman böyle fenerler yanmazmıştır. Karanlık, buradan, perde perde helezonlar hâlinde yayılır, gidermiştir (S. F. Abasıyanık, Bütün Eserleri 3, Medarı Maişet Motoru: Birtakım İnsanlar, s. 194) vb.
geniş zaman kipinin rivayeti ile benzer kelimeler
duyulan geçmiş zaman kipinin rivayetiDuyulan geçmiş zaman eki -mIş/-mUş ile, rivayet eki i-miş>-mişin arka arkaya getirilmesiyle oluşturulan birleşik kip. Geçmiş zamanda gerçekleşmiş bir oluş ve kılışın duyuma dayanan anlatımıdır: gör-müş-müş-üm, gör-müş-müş-sün, gör-müş-müş vb. Dün akşam kardeşim beni evlerine ... |
gelecek zaman kipinin rivayetiGelecek zamanda gerçekleşecek bir oluş ve kılışı duyuma dayanarak anlatan birleşik kip türü. -(y)-AcAk gelecek zaman eki üzerine -i-miş hikâye ekinin getirilmesi ile kurulur. Şahıs ekleri, 3. şah. çokluk çekimi dışında, hikâye ekinden sonra gelir. Hikâye eki fiildeki dil ve du... |
şimdiki zaman kipinin rivayetiHâlen sürmekte olan bir oluş ve kılışı, duyuma veya sonradan farketmeye dayanarak anlatan kip. -Iyor-muş (<-Iyor-imiş) ve -mAktA-y-mış (<-mAktA imiş) ekleriyle karşılanır: gel-iyor-muş-um, gel-iyor-muş-sun, gel-iyor-muş; uyumakta-y-mış-ım, uyu-makta-y-mış-sınız, uyu-makt... |
geniş zaman kipinin hikâyesiİng. historic presentGeçmişten geleceğe uzanan geniş bir zaman kesitini içine alan, fiilin sürekli olarak yapıldığını bildiren oluş ve kılışları geçmiş zamana aktararak veren birleşik kip: -r, -Ar, -Ir/-Ur geniş zaman eklerine i-di hikâye ekinin eklenmesi ... |
geniş zaman kipinin şartıİng. conditional tensesGeniş bir zaman kesiminde gerçekleşen oluş ve kılışları şarta bağlı olarak anlatan birleşik kip türü. -r, -Ar, -Ir/-Ur geniş zaman eklerine, i- ek- fiilinin şart biçimi olan -i-se ekinin getirilmesi ile kurulur. 3. şah. çokluk çekimi... |
gereklilik kipinin rivayetiGerçekleşmesi gerekli olan bir oluş ve kılışın duyuma dayanılarak veya sonradan farkedilerek anlatılması. Bu kip -mAlIymIş ekiyle karşılanır. Kip eki ile, rivayet eki arasındaki i- ek-fiili bazen korunmuş bazen de yerini-y- koruyucu ünsüzüne bırakmıştır: al-malı-y-mışım, al-ma... |
istek kipinin rivayetiİstek biçiminde tasarlanan bir oluş ve kılışın, duyuma dayanılarak anlatılması. Bu birleşik kip, -A ve -SAlı istek kiplerine -imiş > -mIş rivayet ekinin getirilmesiyle kurulur. Ek ayrılığına göre -A-y-mIş ve -sA-y-m-Iş biçiminde iki türü vardır: dön-e-y-mişim, dön-e-y-mişsin,... |
geniş zamanm rivayetiAzerbaycan Türkçesi: indiki zamanın rävayäti; Türkmen Türkçesi: näämäälimgelcek zamaanıň modal forması; , Gagauz Türkçesi: bellisiz gelecek zamanın -mış afikslimodal forması ~ *bellisiz şindiki-geçmiş zaman; Özbek Türkçesi: *hózirgi kelasi zamóneşitilganlik fe'li; Uygur T... |
"geniş zaman kipinin rivayeti" karakter analizi
- geniş zaman kipinin rivayeti, 28 karakter ile yazılır.
- g harfi ile başlar, i harfi ile biter.
Karakter dağılımı
- 'g', 'e', 'n', 'i', 'ş', ' ', 'z', 'a', 'm', 'a', 'n', ' ', 'k', 'i', 'p', 'i', 'n', 'i', 'n', ' ', 'r', 'i', 'v', 'a', 'y', 'e', 't', 'i', şeklindedir.
- geniş zaman kipinin rivayeti kelimesinin tersten yazılışı ' iteyavir ninipik namaz şineg' diziliminde gösterilir.