bağımlı sıralı birleşik cümle

bağımlı sıralı birleşik cümle İng. coordinate sentence

En az iki cümleden oluşan yalnız başlarına kullanıldıklarında da bir yargı bildiren fakat özneleri nesneleri veya tümleçleri ortak olan birbirine virgül, noktalı virgül gibi işaretler veya bağlaçlarla bağlanan ve anlamca birbirine bağımlı olan cümleler: İnsan bir arayıp sorar, bir mektup yazar, bir telefon eder, şöyle bir hatır sorar. Konusu kendilerine pek ilgi çekici gelen bu kitabı Ayşe okuyor, arkadaşları dinliyor, Dilek de arasıra notlar alıyordu. Kendisi on senedir ne Bursa’ya gitmiş, ne akrabalarını görmüş, hatta mallarını bile İstanbul’dan gönderdiği bu vekil vasıtasıyla sattırmıştı (Ö. Seyfettin, Primo Türk Çocuğu I, Bütün Eserleri 3; Bomba, s. 25). Bu inkılâp mucizesi bugün dillendi, bugün ses, renk ışık ve heyecan hâlinde büyüklüğünü ve eşsizliğini bize haykırıyor (Y. N. Nayır, Bu Onyıl, s. 115). Kayıklar yan yana duruyor, hatta, bazen kayıkçılar bunları çarpışmasınlar diye tutuyor, çekiyor, birleştiriyor; bazen de çarpışmadan yol alsınlar diye hafifçe itiyor, uzaklaştırıyorlardı (A.Ş. Hisar BM, s. 201).Orta sırada yan yana bir diziye oturmuş, dört beş piyade neferi, bütün parterde yalnız bir tek bahriyeli var (M.Ş. Esendal, EOY, s. 105). Karşı sarraflara el öpmeğe gidecektik... Bunu bize ne babam ne de annem söylemişti (O. Kemal, BE, s. 69) vb.

---

bağımlı sıralı birleşik cümle ile benzer kelimeler

bağımlı sıralı cümle a. db. Anlam bakımından birbirine bağlı olan ve özneleri, tümleçleri veya yüklemleri ortak olan cümle: İnsan bir arayıp sorar, bir mektup yazar, bir telefon eder.

bağımsız sıralı birleşik cümle İng. juxtaposed sentence Birden fazla bağımsız cümleden oluşan, yalnız başlarına kullanıldıklarında da birer anlam taşıyan; özne, tümleç ve yüklemleri ortak olmayan; ancak, anlamca birbirlerini bütünleyen ve virgül, noktalı virgül veya bağlaçlarla birbirine...

sıralı birleşik cümle İng. coordinate sentence Tek başına yargı bildiren ve bir anlam bütünlüğü içinde yan yana sıralanan, iki veya daha fazla cümlenin oluşturduğu cümleler topluluğu. Bu cümleler arasındaki anlam ilişkisi ortak kip, ortak şahıs ve öteki ortak cümle ögeleri ile s...

ana cümle ~ temel cümle Azerbaycan Türkçesi: baş cümlä; Türkmen Türkçesi: baş sözlem; Gagauz Türkçesi: başcümlä; Özbek Türkçesi: bόş gap; Uygur Türkçesi: baş cümlä; Tatar Türkçesi: baş cömlé; Başkurt Türkçesi: baş höyläm;Kmk: baş cumla; Krç.-Malk.: baş aytım; Nogay Türkçesi: bas yıyma; Kazak Tür...

seçenekli cümle (alternatifli cümle) Bağlaç görevi yüklenen bazı gramer ögelerinin yardımı ile iki yargı arasında nöbetleşe bir gerçekleşme sırası kuran cümle: Çeşmenin suyu bir geliyor bir gidiyor. Kimi susarım kimi söylenirim. Bazen hareketleriyle pek makul bazen âdetleriyle garip ve gülünç gözükürmüş (A. Ş. Hi...

bağımsız sıralı cümle a. db. Anlam bakımından birbirine bağlı olduğu hâlde özneleri, tümleçleri, yüklemleri ayrı olan cümle: Annem, bulaşıkları yıkamaya çalışıyor, kız kardeşim onları kurulamakla meşgul.

sıralı cümle a. db. Anlam yakınlığıyla bağlanmış cümlelerin oluşturduğu cümle, sıralı tümce.

bağımlı sıralı tümce Anlam bakımından birbirine bağlı olan ve özneleri, tümleçleri veya yüklemleri ortak bulunan tümceler: İnsanlar uyumuyorlar, okuyorlar, bakışıyorlar, sessiz sedasız konuşuyorlardı; Öğretmen gelmiş ve gitmiştir; Kalem yere düştü ve kayboldu; Ali kitabı karaladı, Ahmet sildi; Ali...

---