yanmak

yanmak, -ar

(nsz) 1. Birleşiminde karbon bulunan maddeler, ısı ve ışık yayarak kül durumuna geçip yok olmak: “Yanan ormanların yerine yeni orman yetiştirilir...” -Anayasa. 2. Ateş durumuna geçmek, tutuşmak: Kömür yandı. Ocaktaki odun yandı. 3. Isı, ışık veren bir konuma geçmek: “Gece oldu ışıklar yandı, yatsı vakti geldi.” -M. Ş. Esendal. 4. Bütünü veya bir bölümü ateş veya sıcaklığın etkisi ile bozulmak, kömür durumuna geçmek: Yemek yandı. Ekmek yandı. 5. Isı etkisiyle vücudun bir yanı yara olmak, kızarmak veya rengi koyulaşmak: Ateşe dokundu, eli yandı. Güneşten kolları yandı. 6. Vücut veya nesnelerin ısısı artmak: “Ateşler içinde, günlerce titreyerek yanar.” -Y. Z. Ortaç. “Odamız yaz günleri çinkodan damın altında yanar durur.” -O. V. Kanık. 7. Parlamak, parıldamak: “Birkaç batarya top, kızgın güneş altında pırıl pırıl yanıyor.” -F. R. Atay. 8. Birtakım etmenlerin etkisiyle işe yaramaz duruma gelmek: Kumaş boyadan yanmış. Ekinler dondan yanmış. 9. Yanık acısına benzer bir acı duymak: Boğazım yanıyor. Biberden ağzım yandı. 10. Çok istemek, çabalamak: “Çocuklar, kendilerini beğendirmek için yanıyorlar.” -R. N. Güntekin. 11. mec. Çok üzülmek: Bu yaz tatil yapamayacağıma yanıyorum. 12. mec. Çok sevmek, büyük bir aşk ile sevmek. 13. mec. Hükümsüz kalmak, değerini yitirmek: Vaktinde değiştirilmeyen kâğıt paralar yandı. 14. mec. Zarara, kötülüğe uğramak: “Maazallah, birimize kitaptan rastgele bir şey soracak olsa yandığımız gündü.” -H. Taner. 15. mec. Çocuk oyunlarında oyun dışı kalmak. 16. mec. Bir bir sıralamak, dile getirmek, dert dökmek, anlatmak: “Yazı yazmak, hayatımı anlatmak, kalbimi dökmek ihtiyacıyla yanıyorum.” -S. M. Alus.

yanmak

1. Sevdalanmak. 2. Candan, içten üzülmek. 3. Derdine ortak olmak.

yanmak

Oyunda yanlış yapmak, oyun dışı olmak.

yanmak

Yanmak, mahvolmak

yanmak

Yontmak

yanmak

Dert dökmek, şikâyette bulunmak.

---

yanmak ile benzer kelimeler

ateş gibi yanmak ateşi yükselmek: “Alnı, yanakları ateş gibi yandığı hâlde vücudu tir tir titriyor, dişleri birbirine çarpıyordu.” -H. Taner.

ateşine yanmak bir kimse yüzünden zarara uğramak.

ateşler içinde yanmak 1) hasta çok ateşli bir durumda olmak; 2) mec. bir şeye fazlasıyla tutulmak.

ateşlerde yanmak İşin sıkıntı ve güçlüklerini çekmek.

bağrı yanmak 1) üzüntü çekmek, çok acı duymak: “En büyüğünü kaybeden halk sanatkârının birkaç mısrası ile türkü bize bağrı yanan Anadolu'nun feryadını getirecek.” -B. R. Eyuboğlu. 2) çok susamış olmak.

bayır bayır yanmak 1. Susamak, ağzı kurumak. 2. Acı, üzüntü duymak, içi yanmak.

biber gibi yanmak 1) deri, göz vb. çok acımak; 2) çok üzülmek, dertlenmek.

bir şeyden) ağzı yanmak büyük zarar görmek: “Ağzım yanmıştı bir kez şişman kadından, biz etine buduna aldanmıştık.” -M. İzgü.

---