yakmak

yakmak, -ar

(I) (nsz) Kına, yakı vb.ni koymak, sürmek.

yakmak, -ar

(II) (-i) 1. Yanmasını sağlamak veya yanmasına yol açmak, tutuşturmak: “Kendi sigarası için yaktığı kibriti bana uzattı.” -F. R. Atay. 2. Ateşle yok etmek: Çöpleri yakmak. 3. Işık vermesini sağlamak: “Mavi ışıklı ispirto lambalarını yakarlar.” -S. F. Abasıyanık. 4. Isı etkisiyle bozmak: Eteği ütülerken yaktı. 5. Keskin, sert ve ısırıcı bir duyum vermek: Biber ağzı yakar. 6. Yanıyormuş gibi bir etki yapmak: “Hekime daima şarabın midelerini yaktığından bahsederler.” -F. R. Atay. 7. Kurutmak, zarar vermek: “Fırtına ekinleri yakmıştı.” -S. F. Abasıyanık. 8. (nsz) Çok sıcak olmak: Bugün güneş yakıyor. 9. Karartmak: Güneşte vücudunu yaktı. 10. Çok üşütmek: Soğuk rüzgâr insanın yüzünü yakıyor. 11. tıp Tedavi etmek amacıyla doku, damar vb. dağlamak. 12. mec. Silahla vurmak. 13. mec. Yıkıma, zarara yol açmak, büyük bir zarara uğratmak, mahvetmek: “Gözü mavi, boyu kısa, kendi muhacir olmasın. Ne olursa olsun makbulüm. Aman bu üçüne dikkat et. Beni yakma.” -Ö. Seyfettin. 14. mec. Güçlü sevgi uyandırmak. 15. mec. Zamanında kullanılmadığından hükmünü yitirmek: Biletini ve tatilini yaktı.

yakmak, -ar

(III) (nsz) Türkü, ağıt vb. düzenlemek, bestelemek.

yakmak

Sürmek, koymak (kına için).

yakmak

Alıştırmak, ısındırıp sevdirmek: Öksüz kuzuyu sütlü koyuna yakalım.

yakmak

Önemli olaylar, acılar, ayrılıklar, seviler üstüne türkü, ağıt yapmak, düzmek.

yakmak

Oyunda yenmek, oyun dışı yapmak.

yakmak

bk. türkü yakmak.

yakmak

1. Yaklaşmak. 2. Yaklaştırmak.

---

yakmak ile benzer kelimeler

ağıt yakmak Yeni bir ağıt düzmek, söylemek.

ağıt yakmak (veya düzmek veya tutturmak) ölen bir kimsenin iyiliklerini, arkada bıraktıklarının acılarını veya büyük felaketlerin acılı etkilerini söz veya ezgi ile dile getirmek: “Çadırı önünde, kanlı gömleği ortaya alıp ağıt yaktılar sabaha kadar.” -Y. Kemal.

altını yakmak Kötülüğü arttıracak şekilde davranmak: Biz işi kapatmıya çalışıyoruz, o altını yakıyor. Üstünde yemek pişmekte olan ocağı yakmak, canlandırmak.

baş yakmak kötü duruma düşürmek.

başını ateşlere yakmak başına büyük bir dert almak.

başını nâra yakmak birini ağır bir zarara uğratmak.

başını yakmak güç bir duruma sokmak.

biber gibi yakmak 1) deri, göz vb.ni çok acıtmak; 2) çok üzmek, dertlendirmek.

---