uygarlık

uygarlık, -ğı

a. 1. Uygar olma durumu, medeniyet, medenilik. 2. Bir ülkenin, bir toplumun, maddi ve manevi varlıklarının, fikir, sanat çalışmalarıyla ilgili niteliklerinin tümü, medeniyet: “Gerçekten, uygarlık nimetlerinin gençlere bir faydası oldu ama daha çok bundan büyükler istifade ediyor.” -H. E. Adıvar.

uygarlık İng. civilization

(Lat. civis = yurttaş, kentli) : 1. (Sözcük anlamı) Barbarlık durumundan çıkıp törelere bağlı olarak belirli bir yurt içinde birlikte yaşama. 2. (Sonradan kazandığı anlam) Bilim ve tekniğin ilerlemesi ile yaratılan yaşama koşulları ve bunun sonucu ortaya çıkan yaşamada kolaylık sağlama, usçullaşma ve yetkinleşme, yaşama biçimlerinin daha bir incelmesi durumu. 3. (Daha geniş olarak kültür durumu anlamına) Geniş bir toplumun bütün bölümlerinde ortak olan dinsel, ahlaksal, estetik, teknik ve bilimsel nitelikteki toplumsal olayların bir bütünü.

uygarlık İng. civilization

Gelişmiş teknik kaynaklarla bilim ve sanatın yarattığı düşünsel başarılardan oluşan, büyük yayılma alanlı kültür düzeni, bk. eskil uygarlık, krş. kültür, halk kültürü.

uygarlık İng. Civilisation

İnsanların daha iyi bir yaşayışa kavuşmaları ve doğaya egemen olabilmeleri için gösterdikleri çabalardan çıkan sonuçlar olup teknik, bilim ve kültür olarak belirir.

uygarlık İng. civilization

1. İnsanlığın elde ettiği uygulayımsal, düşünsel, sanatsal ve tinsel başarıların belli bir zaman noktasındaki düzeyi. 2. Belli bir toplumun özelliği olan uygulamalar, düşünceler, bilgiler, ürünler, tutum ve davranışlar düzeni, bk. ekin.

---

uygarlık ile benzer kelimeler

eskil uygarlık İng. archeocivilization Geleneksel toplumlara ilişkin halkbilim kalıntılarıyla bunların oluşumlarını inceleyen bilim dalı. bk. uygarlık. krş. kültür, halkbilim.

geleneksel uygarlık İng. traditional civilization İçinde eski çağlarla ilgili kültür öğeleri bulunan uygarlık biçimi, bk. kültür, öğe. krş. halk kültürü.

uygarlık bölgesi İng. civilization area Belli bir uygarlık (ya da ekin) türünün başat durumda olduğu ve bu niteliği ile başkalarından ayırt edilen bölge.

uygarlık çarpması İng. civilization shock İleri bir uygarlıkla ilişkiye giren ilkel uygarlık üyelerinin başlangıçta içine düştükleri ve kendi uygarlıklarının çözülmesine dek götürebilen şiddetli ruhsal çatışma durumu.

uygarlık değişmesi İng. change of civilization Bir uygarlığın özdeksel ve tinsel öğelerinde iç ya da dış etkenler sonucu ortaya çıkan tikel ya da tümel değişiklikler, bk. toplumsal değişme.

uygarlık dili Fr. langue de civilisation Bir ulusun bağlı bulunduğu uygarlığı temsil eden topluluğun dili.

---