olumsuzluk

olumsuzluk, -ğu

a. 1. Olumsuz olma niteliği veya durumu, menfilik, nefiy. 2. dil b. Biçimsel olarak fiillerde “-ma/-me” ekiyle, isimlerde “değil” ile gösterilen “gerçekleşmeme, olmama, bulunmama” gibi anlamların ifadesi.

olumsuzluk Osm. nefi

Bir işeyin oluş alanına çıkmadığını, şu bu olmadığını anlatan (ASIL OLUMSUZLUK, N. proprement dite) veya oluş alanına çıktığını, şu bu olduğunu kabul etmiyen (YADSIMA, Dénégation) ifadenin hali. Hayır, Yok gibi ifadelere SALT OLUMSUZLUK (N. Absolue), olmadı, Gelmedi gibilerine DİZİMSEL OLUMSUZLUK (N. syntaxique ou conjonctive), "Fena olmıyan bir iş? şeklindekine KELİME OLUMSUZLUĞU (N. de mot), "Bu iş fena değildir" kuruluşundakilere ise CÜMLE OLUMSUZLUĞU (N. de phrase) denir. Sadece olumsuz bir fikir anlatan cümlelerin haline YALIN OLUMSUZLUK (N. simple) denmesine karşı asla, kimse, hiç bir şey, gibi OLUMSUZ KELİME (Mot négatif) ler in katılmış bulunduğu hallere BİRLEŞİK OLUMSUZLUK (N. composée) adı verilir.

olumsuzluk İng. negativism

1. Öğütlere karşı gelmek ya da öğütlenenlerin tersini yapmak biçiminde kendini gösteren ve daha çok çocuklara özgü davranış. 2. Yemek yenmek, giyinmek, söz dinlemek gibi olağan etkinlik ve durumlara karşı koyma biçimindeki davranış. 3. İşbirliğinden ya da yardım etmekten kaçma gibi belirtileri olan bir tutum.

olumsuzluk İng. negation

Cümlede yüklemin bildirdiği oluş ve kılışın olumsuz olarak gerçekleştiğini gösteren dilbilgisi kategorisi. Türkçede fiile olumsuzluk kavramı -mA- ekiyle, ad cümlelerinde değil kelimesinin eklenmesiyle verilir: Gözlerini pencereden ve kulaklarını kapıdan ayırmıyordu (P. Safa, Mahşer, s. 267). Hiç bir zaman etrafındaki terkibin bir parçası olduğumu o günler kadar duymamıştım (A. H. Tanpınar, Sahnenin Dışındakiler, s. 80). Benim gördüğüm ev bu sokakta değil. Sen iyi bir okuyucu değildin vb.

olumsuzluk

Azerbaycan Türkçesi: inkar; Türkmen Türkçesi: yookluk; Gagauz Türkçesi: inkärlik ~ ret; Özbek Türkçesi: bolişsizlik, inkór; Uygur Türkçesi: boluşsizliq; Tatar Türkçesi: yuqlıq (süze) ~ inkâr itü; Başkurt Türkçesi: yuqlıq; Kmk: yokluk ~ inkârlık; Krç.-Malk.: ugaylaw (ogaylaw); Nogay Türkçesi: yoklık; Kazak Türkçesi: bolımsızdık; Kırgız Türkçesi: tanuu ~ ters; Alt:: t'aratpaganı; Hakas Türkçesi: ittîrbinçetkenî; Tuva Türkçesi: ta'dagalzal; Şor Türkçesi: çagdabazı; Rusça: otritsaniye

---

olumsuzluk ile benzer kelimeler

asıl olumsuzluk bk. Olumsuzluk.

bağlaçlı olumsuzluk bk. Olumsuzluk.

bileşik olumsuzluk bk. Olumsuzluk.

dizimsel olumsuzluk bk. Olumsuzluk.

olumsuzluk edatı İng. negation particle Ad cümlelerinin olumsuz çekimini sağlayan veya cümlede art arda kullanılan iki veya daha çok özneyi, tümleci ve yüklemi aralarından bazılarına olumsuzluk kavramı vererek birbirine bağlayan kelime, değil kelimesi: Bu eve düşen şaşkınla...

olumsuzluk eki a. db. Kökü fiil olan bir kelimeye olumsuzluk kavramı veren -ma, -me eki: sevmemek, sevmeyecek, okumamış gibi. İng. negation partide Eylem soylu sözcüğe olumsuzluk kavramı veren ek. Türkçede bu kavram -me(...

olumsuzluk kelimesi a. Cümle içinde art arda kullanılan iki veya daha çok özneyi, tümleci, yüklemi, aralarından bazılarına olumsuzluk kavramı vererek birbirine bağlayan veya yüklemin olumsuz çekimini sağlayan değil kelimesi: Bu işi Ali ve Mehmet değil, Ayşe yapar.

olumsuzluk koşacı Tümce içinde, art arda kullanılan iki veya daha çok özneyi, tümleci, yüklemi, aralarından bazılarına olumsuzluk kavramı vererek birbirine bağlayan veya ekeylemin olumsuz çekimini sağlayan sözcük: Bana insan değil ağlar melekler; Bu işi Ali, Ahmet değil Ayşe yapar; Parayı ondan...

---