nitelik sıfatı

nitelik sıfatı İng. qualificative adjective

Varlıkları durum, biçim, renk vb. bakımlardan niteleyen sıfat: Sonra Türk kumandanının daha toz konmamış olan yumuşak ve geniş koltuğuna yerleşti. (Ö. Seyfettin, Beyaz Lâle, s. 150). Uzun ve uzak gurbetlerde zannedildiğinden çok fazla kaybeder; ilk kazançlarının değeri düşer (A. H. Tanpınar, Yaşadığım Gibi: Türk Şiirinde Büyük Ürperme, s. 293). Çöl gecesinin soğuk karanlığı içinde dizi dizi ampul ışıklarına doğru yaklaşıyoruz (F. R. Atay, Gezerek Gördüklerim: Dicle Üstünde Bağdat, s. 69). Bu seste insanı küçük hesaplardan, hırslardan… ve dertlerden utandıran bir şeyler vardı (T. Buğra, Dönemeçte, s. 5). Hasta evvela, muğlâk ve meçhul, gizli ve karışık düşüncelerin baskısı altında kısılmız zekâkısının hayreti bir şey anlatmak istiyor, fakat kendi de anlatamıyordu (P.Safa, Şimşek, s. 229). Burada büyük millet asîl ve mağdur çehresiyle bakıyor, ıslak gözleriyle yardım istiyor zannediyorum ve bu beni evvelkinden daha derin ürpermelerle sarsıyor, sarsıyor (R. N. Güntekin, Acımak, s. 48) vb.

---

nitelik sıfatı ile benzer kelimeler

açınıklarda nitelik almaşımı bk. Almaşım.

aldatıcı nitelik İng. deceptive nature Marka niteliğinin halkı aldatıcı olması (Arçelik-Akçelik gibi).

alışkanlık sıfatı Fr. adjectif habituel Adlardan +Cl, fiillerden -GAn ekleri ile kurularak bir kimsenin bir şeye alışkanlığını veya bir niteliğin kendisinde sürekli olarak bulunduğunu gösteren sıfatlar: akşamcı, nişancı, dedikoducu, inatçı, dalgacı, doğrucu, yalancı, uykucu;...

asıl sayı sıfatı Somut ve soyut adların sayılarını gösteren sıfat. bir (çocuk); iki (cadde); sekiz (kitap); üç (ev) vb. bk. sayı sıfatı.

asıl sayı sıfatı (iki kalem, üç kitap) Azerbaycan Türkçesi: migdar saylan; Türkmen Türkçesi: mukdar saanlar; Gagauz Türkçesi: sayı sayılıkları; Özbek Türkçesi: *sanόq sόn; Uygur Türkçesi: sanaq san; Tatar Türkçesi: töp san ~ miqdar sanı ~ asıl san; Başkurt Türkçesi: töp han; Kmk: *sanawçislitelnoye; Krç.-...

ayırıcı nitelik İng. distinctive nature Bir markayı başka markalardan ayıran yapısal nitelik.

ayırtlama sıfatı bk. Sıfat.

belirsizlik sıfatı a. db. Adları yaklaşık, kabataslak belirten sıfat, belgisiz sıfat: bazı, birkaç, her, birtakım, filan vb. İng. indefinite adjective Kişileri, nesneleri ve diğer kavramları karşılayan adları; sayı, miktar vb. bakı...

---