mani

mani Fr. manie

a. ruh b. Kişinin sevinç, güven ve her türlü etkinliğinin normal olmayan bir biçimde arttığı ruh hastalığı.

mani

Şaşma ünlemi.

mani

Köpek yavrusu.

mani

1. bk. manık-3. 2. Ördek yavrusu.

mani

Küçük fındık.

mani

Üvendirenin ucundaki üç köşeli demir parçası.

mani

Her zaman, sürekli olarak.

mani

Mâni (bk. mane)

mani

Genellikle birinci, ikinci ve dördüncü dizeleri uyaklı olan halk koşuğu.

mani

Ortak halk yazınında bir deyiş türü. Sazve tekke ozanları da bu türe ilgi göstermişler, maniler söylemişlerdir. Genellikle, dört dizeden oluşur; 5,6,7,8,10,14 dizeli olanları da bulunur. Daha çok, hecenin yedili ölçüsüyle söylenir. Uyak dizeli olanları da bulunur. Uyak düzeni a a b a biçimmindedir; ab c b biçiminde olanları da vardır. Konuları hafif alay, sevi, ayrılık vb. duygularıdır. Manilerde anlatılmak istenen düşünce ya da duygu genel olarak son iki dizede toplanır: / İstanbul çarşısına / Gün doğar karşısına / Adam gönül verir mi / Kapı bir komşusuna.

mâni Ar. m¥ni¤

(I) a. (ma:ni:) Bir şeyin yapılmasını önleyen şey, engel: “Kaç zamandır beynimi, kanımı ateşlendiren bu idealimin lezzetini tatmak için her mâniyi çiğneyeceğim.” -H. R. Gürpınar.

mâni Ar. m¥¤n³

(II) a. (ma:ni) ed. Genellikle birinci, ikinci ve dördüncü dizeleri uyaklı olan, daha çok hecenin yedili ölçüsüyle söylenen halk şiiri: “Her köyde mâni, türkü söyleyen biri var.” -M. C. Anday.

mâni

Mali

mâni`

engel.

mâni

(Halk edebiyatı terimi) Ezgi ile okunmak üzere, çoğu yedi heceli ve dört dizeli veya 7 + 7 heceli ve iki dizeli olarak meydana getirilen bir dörtleme türüdür.

---

mani ile benzer kelimeler

mani mani Azar azar, yavaş yavaş, bazı bazı. 1. bk. manı mam (I). 2. Sık sık ve sürekli olarak. İsteksiz isteksiz : Beni oynattı.

ayaklı mani İlk dizesinde yalnız ayağı söylenerek düzülen mani. Bunların kimilerinde "adam aman" sözünden sonra uyağı söylenerek birinci dize oluşturulur. Dize sayıları; 3, 4, 5, 6 olabilir. Daha çok semai kahvelerinde söylenen lerde düzgün, sıralı uyak ve ölçü yoktur. Bu gibi manilerde u...

düz mani Yedişer heceli dört dizeden oluşmuş, uyakları çoğu kez ündeşsiz olan mani : / Bahçede hanımeli / Derdinden oldum deli / Âlemde hüner odur / Sevmeli sevilmeli.

efradını cami, ağyarını mâni “ne eksik ne fazla, eksiği artığı olmayan” anlamında kullanılan bir söz.

kesik mani İlk dizesi düşerek, yerini, yedi heceden az, anlamlı ya da anlamsız sözcükler (sözcük öbeği) almış, uyakları ündeşli manilerdir, bk. ündeşli mani. Ör. / Sarardı / Bağda güller sarardı / Sen benim namert kolum / Ne güzeller sarardı / Güzel çünkü derdin yok / Niçin benzin sarard...

kısmetine mâni olmak kazancına veya evlenmesine engel olmak.

mâni düzmek (veya yakmak) 1) mâni okumak; 2) müzik eşliğinde mâni söylemek.

mâni olmak önüne geçmek, engellemek, önlemek: “Romantik devirlerde bu nevi cilvelere aşk mâni olurdu, şimdi de kültür.” -P. Safa.

---