kuram

kuram

a. 1. Uygulamalardan bağımsız olarak ele alınan soyut bilgi. 2. Belirli bir konudaki düşüncelerin, görüşlerin bütünü: “İnsanlar da görünen dünyanın bir parçası olarak bu kurama girerler.” -H. Taner. 3. Sistemli bir biçimde düzenlenmiş birçok olayı açıklayan ve bir bilime temel olan kurallar, yasalar bütünü, nazariye, teori: “Onun bir başka anlamı da bir düşüncenin, bir kuramın soyutça anlatılmasından doğar.” -S. Birsel.

kuram

Durum, biçim.

kuram

Dokuz taşla oynanan bir çocuk oyunu.

kuram İng. theory
kuram İng. theory

1. Düşünce alanında kalan bilgi ve bu nitelikteki bilginin bilimsel temel ve kuralları. 2. Gözlem konusu olan bir sınıf olay ve ilişki üzerinde yapılan deneyler sonucu doğruluğu hemen hemen kesinleşen yöntemli açıklama.

kuram İng. theory

(Yun. theoria, theorein = gözlemek, bakmak) : 1. Yarar sağlamayı ya da uygulamayı amaçlamayan salt bilgi. 2. Belli gerçekleri açıklama, yorumlama ya da belirleme biçiminde ortaya çıkan; olayları denenmemiş, yalnızca düşünce ile kurulmuş temeller üzerine oturtan, ama olaylara egemen olarak yeni olguları bulma yolunu gösteren bilimsel öğreti. 3. (Yeni bilim ve felsefede) Deneyle karşıtlık içinde, düşünce ile kazanılmış bilgi, belli olayların ilkelerden kalkarak bilimsel olarak açıklanması ve tek tek bilgilerin genel yasalar altında toplanması, kendilerinden her türlü yasalılığın ve tek tek olayların çıkarılabileceği ilkelere göre düzenlenmesi.

kuram

nazariyye.

kuram İng. theory

Özdeğin , araştırma sınırları içindeki tüm nitel ve nicel ilişki, durum ve devinimlerinin, gözlem, varsayım, deney ve yasalarla belirlenen bilgileri üzerine düşünsel olarak kurulan genel düzenleme.

kuram İng. theory

Maddenin bir sistem içindeki tüm özelliklerinin gözlem, deney ve yasalarla belirlenen bilgileri üzerine düzenlenmiş görüşler ve düşünceler topluluğu.

kuram İng. theory

Belirli bir kavrama ilişkin kurallar, kendi içinde usbilimce geçerli bir kapalı dizge oluşturacak biçimde koyutlanan ve ardından kanıtlanan gerçekler.

kuram İng. theory

Bir sonucu ilgilendiren düşüncelerin tümü, düşünce alanında kalan bilgi ve bu bilginin temel ve kuralları.

kuram İng. theory, formalized theory, theory with logical formalization

Geçerli bir mantıksal dizge ile bu dizgedeki mantıkça kapalı bir önerme kümesinden oluşan dizge. II Anl. biçimsel kuram. Krş.. ilksavlı kuram, yalınç eşitlik kuramı, kümeler kuramı, yalınç öbekler kuramı, biçimsel sayı kuramı, sözeden kuram, ilksavlandırılır kuram, temel mantıklı kuram, saptanır kuram, kuram genleşmesi, tek yapılı kuram.

kuram İng. theory

Bilgi edinme sürecinin herhangi bir aşamasında ortaya atılan, geçerlilik ve güvenilirliği bilimsel yöntemle saptanmış bir genel bilgi ve açıklama düzeni.

kuram İng. theory

Bilimsel bilgilerden türetilen ve gerçeklenmeye açık olmakla birlikte henüz gerçeklenmemiş olan bilgiler dizgesi, bk. kurmaca.

---

kuram ile benzer kelimeler

Bayesçi kuram İng. Bayesian theory

biçimsel kuram bk. kuram.

bilişsel kuram İng. cognitive theory Öğrenmeyi, öncelikle anlıkla ilgili bir kavrama ya da algılanana, anlıksal bir biçim verme süreci olarak gören kuram.

cazibe alanını saptayan kuram bk. çekim alanı kuramı

coğrafyasal kuram İng. geographical theory Kültürün, bu arada halk kültürünün oluşum ve değişimini coğrafya ile ilgili etkenlere bağlayan görüş. bk. kültür, halk kültürü, coğrafya okulu, coğrafyasal yöntem.

devimsel kuram İng. kinetic theory Gaz özelliklerini, içindeki özdeciklerin tek tek devinim ile çarpışmalarından türeten kuram.

dizimsel eksikli ılksavlı kuram İng. syntactically incomplete axiomatic theory Belirlenmez önermesi olan ya, da başka bir deyişle iiksavlar kümesine katılmasıyla kendini tutarsız kılmayan bir önermesi olan dizimsel-tutarlı ilksavlı kuram.

dizimsel eksiksiz ilksavlı kuram İng. syntactically complete axiomatic theory Her önermesi belirlenir olan tutarlı ilksavlı kuram; kanıtlanamayan herhangi bir önermenin ilksavlar kümesine katılmasıyla dizimsel tutarsız duruma dönüşen dizimsel tutarlı ilksavlı kuram.

---