ikili kök

ikili kök

a. db. Hem ad hem de fiil kökü gibi kullanılan kök: Göç, göçmek; acı, acımak.

ikili kök Fr. digraphe

Tek bir ses göstermek üzere yanyana getirilen iki harften ibaret harf öbeği: Pr. eh gibi.

ikili kök Osm. sünai

Sami dillerde iki abanıktan ibaret olan kök.

ikili kök Osm. muhtelit kök

Hem ad kökü hem de eylem kökü gibi kullanılan kök: Göç, göçmek; tat, tatmak; eski, eskimek; ekşi, ekşimek; acı, acımak; ağrı, ağrımak; koca, kocamak sancı, sancımak; yer, yermek; sin, sinmek vb.

ikili kök Osm. muhtelit kök

Hem ad hem de fiil kökü olarak kullanılan kök: acı / acı-, ağrı / ağrı-, boya / boya-, eski / eski-, ekşi / ekşi-, karı "ihtiyar; eş, zevce" / karı- "yaşlanmak", sancı / sancı-, toz / toz-, art / art-, bağır / bağır-, yüz / yüz-, ara / ara-, yaz / yaz- gibi. || Bu ikili köklerin bir kısmında yalnızca ses bakımından bir birlik vardır. Aralarında hiçbir anlam ilişkisi yoktur. ara / ara-, yaz / yaz-, yüz / yüz- gibi kökler bu niteliktedir. İkili köklerin bir kısmında ise tam bir anlam ilişkisi söz konusudur. Bu nitelikteki adların çoğu Türkçedeki fiilden ad türetme eki olan -g ünsüzünün eriyip kaybolmasından oluşmuştur. Dolayısıyla aynı kökten kaynaklanan bu ikilik, bir ses değişmesinin sonucu olarak ortaya çıkmıştır: acı- / açı-g > acı, kuru- / kuru-g > kuru, boya- / boya-g > boya, karı- "ihtiyarlamak" / karı-g > karı "ihtiyar"; tat- / ta-ıg > tat, sanç- / sanç-ıg > sancı vb.

---

ikili kök ile benzer kelimeler

küb-kök, küp-kök Osm. cezr-i mikâb (matematik)

acı kök a. Lohusa otu köklerinin kurutularak dövülmesiyle elde edilen acı bir toz.

ADF birim kök sınamasının GLS uyarlaması İng. GLS version of ADF unit root test

ak kök Menekşe kökü, susam kökü.

allorizik kök İng. allorhizic root (Yun. allos: diğer; rhiza: kök) Bitkilerdeki ana kök ve bu kökten meydana gelen yan köklere verilen ad. İng. allorhizic root Bitkilerdeki ana kök ve bu kökten meydana gelen yan kökler.

ana kök a. bit. b. Tohumun çimlenmesinden sonra kökçüğün toprağa dalarak gelişmesi sonucu oluşan ilk kök.

aritmetik kök İng. arithmetic root ( )

art kök İng. ventral root Omuriliğin kelebek biçimindeki boz maddesinin ventral çıkıntıları.

---