göz var, izan var

akıl var, izan (veya mantık veya yakın) var

1) “herhangi bir şey bilgiye ve mantığa dayalı olarak yapılmalıdır” anlamında kullanılan bir söz; 2) “her şey ortada” anlamında kullanılan bir söz.

izan

a. (iza:nı) esk. Anlayış, anlama yeteneği.

1. Şaka, yapmacık. 2. Bilerek, özellikle.

armudun sapı var, üzümün (veya kirazın) çöpü var demek

her şeye kusur bulmak, hiçbir şeyi beğenmemek.

avrat var, arpa unundan aş yapar; avrat var, buğday unundan keş yapar

“iş bilen kadın, elverişsiz gereçle güzel şeyler meydana getirir, iş bilmeyen kadın ise en iyi gereci kullansa bile bir şey yapamaz” anlamında kullanılan bir söz.

avrat var ev yapar, avrat var ev yıkar

“öyle kadınlar vardır ki bir aileye düzen verir, mutluluk getirir; öyle kadınlar da vardır ki ailenin düzenini, mutluluğunu bozarlar” anlamında kullanılan bir söz.

ay var yılı besler, yıl var ayı beslemez

“öyle zaman olur ki bir aylık kazanç insanı bir yıl geçindirir, öyle zaman da olur ki bir yıllık kazanç bir ay geçindirmeye yetmez” anlamında kullanılan bir söz.

bacak kadar boyu var, türlü türlü huyu var

“yaşı küçük ancak herkesten farklı alışkanlıklar, huylar edinmiş” anlamında kullanılan bir söz.

balcının var bal tası, oduncunun var baltası

“her işin kendine özgü aracı vardır” anlamında kullanılan bir söz.