eleştiri

eleştiri

a. 1. Bir insanı, bir eseri, bir konuyu doğru ve yanlış yanlarını bulup göstermek amacıyla inceleme işi, tenkit: “Fırkacılık, karşıya sövüp saymadan çamur atmadan çok önce hatta karşıyı eleştiriden önce, kendi ilke ve amaçlarını, uygulama yöntemlerini anlatmak olmalıydı.” -T. Buğra. 2. ed. Bir edebiyat veya sanat eserini her yönüyle değerlendirerek anlaşılmasını sağlamak amacıyla yazılan yazı türü, tenkit, kritik. 3. fel. Özellikle bilginin temellerini ve doğruluk durumunu inceleme, sınama, yargılama: “Zengin seçenekleri dinlerken siz de muhayyilenizi, eleştiri bilincinizi bilemiş olurdunuz.” -H. Taner.

eleştiri İng. critical

(Yun. kritike(tekhne) - ayırt etme, yargılama, eleştirme (sanatı)) : 1. (Genel anlamda) Bir insanı, bir yapıtı, bir konuyu, doğru ve yanlış yanlarını bulup göstermek ereğiyle inceleme işi. 2. (Felsefede) Özellikle bilginin temellerini ve doğruluk durumunu inceleme, sınama, yargılama. (Bilgi eleştirisi.) 3. (Kant'ta) Usun yargılanması, eleştirilmesi. // Burada insan usunun sınırları söz konusu edilir. İnsan usunun deneyden bağımsız olarak salt kendi kendine neyi başarıp neyi başaramayacağı araştırılır. Eleştirilen bilgi değil, us yetisinin kendisidir.

eleştiri İng. criticism

Bir oyunu, dünya görüşü, sanatsallığı, toplumsal katkısı, sahneye konuşu, oyunculuğu ve plastik değerleri açılarından değerlendirme işlemi.

eleştiri İng. 1. film criticism, criticism, 2. television criticism, critism

Sinema 1. Bir filmin sanat, estetik, uygulayım, düşüngü, toplumbilim yönünden değerlendirilmesiyle uğraşan yazı türü. TV. 2. Bir televizyon izlencesinin aynı yönlerden değerlendirilmesiyle uğraşan yazı türü.

eleştiri İng. criticism

Bir oyunun, yapılan sanat, estetik, teknik, dünya görüşü ve toplumbilim, sahneye koyuş, oynanış, dekor, kostüm, rol psikolojisi vb. yönlerinden herhangi biri, birkaçı, ya da tümü yönünden bakarak yapılan değerlendirme.

eleştiri Osm. tenkit, intikat

Bir sanat yapıtının, iyi ve kötü yönlerini inceleyerek bir yargı ile belirten yazı türü.

---

eleştiri ile benzer kelimeler

dış eleştiri Osm. İntikad-ı haricî Tarihsel kaynakların eleştirilmesinde belgeyi dış belirtilerine göre değerlendirme yöntemi.

eleştiri (R.H.M) Osm. tenkit (Resim, Heykel, Mimari) Sanat yapıtının incelenip değerlendirilmesi; bu anlamda yazılan yazı.

iç eleştiri İng. Internal criticism Tarih kaynaklarının eleştirisinde belgeyi iç belirtilerine göre değerlendirme yöntemi.

izlenimci eleştiri Fr. critique impressioniste Kişisel izlenimlere dayanan eleştirme.

kuralcı eleştiri Fr. critique dogmatique Biçim ve öz bakımından çağın ya da eleştirmenin bağlı bulunduğu akımın gerektirdiği kurallara göre yapılan eleştiri.

nesnel eleştiri Fr. critique objevtive Yan tutmadan, gözlemlere dayandırılan eleştiri.

öz eleştiri a. Bir kişinin kendi davranışları üzerine yönelttiği yargı, otokritik: “Bizim yanlışlarımızın sonuçları yalnız bizi ilgilendirir olarak kaldıkça miz güzel karşılanabilir.” -M. C. Anday.

öznel eleştiri Fr. critique subjective Yan tutarak yapılan, gözlemlere ve belirli nesnel ölçülere dayanan eleştiri.

---