edat

edat Ar. ed¥t

a. (eda:tı) db. Tek başına anlamı olmayan, sonuna geldiği sözle cümledeki diğer kelimeler arasında ilişki kuran kelime türü, ilgeç: Ev gibi huzur köşesi olmaz. Çocuk sabaha karşı uyudu.

edat Fr. particule

Kendi bağına tam bir anlamı olmayıp ancak özerkli kelimelerin arasındaki gramatikal ilgileri göstermeğe yarayan yardımcı kelime: ve, dahi, yahut, ama, fakat gibi ( Bunlara GRAMATİKAL KELİME, Mot grammatical de denir ) . bk. Artlaç, Önleç, Bağlaç.

edat İng. postposition, particle

Yalnız başına bir anlam taşımayan; ancak, ad ve ad soylu kelimelerden sonra gelerek sonuna geldiği kelimeyle cümledeki başka kelimeler arasında anlam ilişkisi kuran, gramer görevli bağımsız kelime: gibi, göre, kadar, için, karşı vb. babamın bana anlattıklarına göre, zavallı fahim bey meğer henüz doğarken de, kendisine takılan isimle bir yanlışlığın kurbanı olmuş (A.Ş. Hisar. Fahim Bey ve biz, s. 81). Karısına karşı demin duyar gibi olduğu acıma ve sıcaklık dağılıp gitti (T. Buğra. Yalnızlar, s. 185). Yük taş gibi, kurşun gibi ağırdı (Y. Kemal, Ortadirek, s. 387). Ve bu şok yalnız Şükriye için gereklidir sanıyordu (T. Buğra, göst. e., s. 24). Çok erkenden çiftliğe inmek için uyandıklarında gördüler ki, çul ötede yığılı duruyor, Koca Halil de yok (Y. Kemal, Ortadirek, s. 395). Hiçbir şey insanoğlunun cesareti kadar güzel olamaz (A.H. Tanpınar, Huzur, s. 85). Onu Galatasaray’a hafta sonunda olmaya gittiğim günlerde bile, kapıdan ilk önce kanatlarını görür gibi olurdum (A.H. Tanpınar, göst. e., s. 217). Ben bu sevdaya düştüğüm günden beri sadağımdaki bütün okları tükettim ve en sonuncusunu kendim için sakladım; tâ ki hezimet takarrür ettiği an onu kendi elimle kendi bağrıma saplayayım diye (Y. K. Karaosmanoğlu, Erenlerin Bağından 5, s. 69) vb.

edat

Azerbaycan Türkçesi: ädat; Türkmen Türkçesi: poslelog ~ söz soňı kömekçi; Gagauz Türkçesi: ardlaf; Özbek Türkçesi: komakçi; Uygur Türkçesi: tirkälmä; Tatar Türkçesi: bäylek ~ kiskäçä ~ modal' süze ~ yärdämlek;Başkurt Türkçesi: bäyläwes; Kmk: kömekçi söz ~ tilni kullukçu gesegi; Krç.-Malk.:sonura ~ poslelog ~ baylaw ~ kesekçik ~ modal' söz; Nogay Türkçesi: baylawışkesekşeler ~ modal' söz; Kazak Türkçesi: septewlik sılaw - septewlik; Kırgız Türkçesi: candooç ~çölökçü sözdör; Alt:: ulantı ~ bölügeş, modal' söstör kolbooçı; Hakas Türkçesi: sös soo~ ulag sös; Tuva Türkçesi: ederinçi; Şor Türkçesi: soon-sös; Rusça: poslelog ~ çastitsa ~modalnoye slovo ~ soyuz

---

edat ile benzer kelimeler

çatallı edat bk. Edat.

edat grubu a. db. Edat tümleci. Bir ad veya ad soylu kelimeden sonra gelen edatın, eklendiği kelime ile birlikte oluşturduğu grup. Edat grupları cümle içinde sıfat ve zarf görevindedir. Cümlenin kuruluşuna yüklem olarak da katılır: Yumruk kadar çocuk...

edat tümleci a. db. Adın edatla oluşturduğu genellikle zarf tümleci görevinde kullanılan kelime grubu, edat grubu, edatlı tümleç, ilgeçli tümleç: Çocuk gibi (ağlıyor). Dağ kadar (çamaşır birikmiş). bk. edat grubu.

---