dikmek

dikmek, -er

(I) (-i, -e) 1. Bir cismi dik olarak durdurmak: Bir yere direk dikmek. 2. Yetiştirmek için bir bitkiyi toprağa yerleştirmek: “Boş toprağa bir koru dikseniz otuz yılda gölge verir.” -F. R. Atay. 3. (-i) Bardak, kadeh, testi vb. kapların içindekini bir çırpıda, bir solukta içmek: “Doldurmasıyla kadehini dikmesi, gözünü kırpmadan tek yudumda devirmesi bir oluyor.” -A. İlhan. 4. Beklemek için birini bir şeyin başına getirmek: “O günden sonra kapıya diktiği bir bekçiye iş çıkışları işçilerin üstlerini arattı.” -L. Tekin. 5. Top, taş vb.ni dikine havaya atmak. 6. Yapı kurmak, inşa etmek. 7. sp. Top vb.ni oyun alanında belirli bir yere koymak: Oyuncu topu penaltı noktasına dikti.

dikmek, -er

(II) (-i) Biçilmiş veya yırtılmış kumaş, deri, yara vb.ni iğneye geçirilmiş iplikle tutturmak: Giysi dikmek.

dikmek

Nasbetmek

---

dikmek ile benzer kelimeler

oka dikmek, (oha dikmek) Oka hedef etmek.

aşıra aşıra dikmek İri iri, aralıklı aralıklı dikmek.

baş dikmek Reis tâyin etmek.

başına dikmek 1) birini veya bir şeyi korumak için bir kimseyi görevlendirmek: “Başıma bir nöbetçi diktikten sonra bırakıp gitti.” -T. Buğra. 2) bir içeceği kabı yukarı kaldırarak sonuna dek içmek: “Orada alışmışlar, su yerine lık lık lık bira şişesini dikerlermiş başlarına, içerl...

bayrak dikmek bayraklı bir sopayı bir yere saplamak. Bütün ekinleri biçip, geriye bir tutam ekin bırakmak: Evvelâ ekin bayrağını ben diktim.

(birinin) ocağına incir (veya darı) dikmek (veya ekmek) birinin evini barkını dağıtmak: “İhmal bütün ocaklara incir diker.” -Ö. Seyfettin.

boynuz dikmek kadın başka erkekle ilişki kurarak kocasını aldatmak: “Ah ayol, kadın bu yaştan sonra boynuz dikiyor diye ondan iğrenirler.” -Ö. Seyfettin.

cevabı dikmek (veya dayamak veya yapıştırmak) hlk. kesin, ters ve karşısındakinin beklemediği bir karşılık vermek: “Usta hemen cevabı yapıştırmıştı.” -N. Hikmet.

---