cümle tonu

cümle tonu İng. sentence tone

Cümlenin anlamına ve türlerine göre ayarlanan ve ses tellerindeki titreşimin yükseltilip alçaltılması ile belirlenen ton. Yargı cümlesi, soru cümlesi ve şart cümlelerindeki ton farkı bu durumla ilgilidir. Kelime tonları gibi cümle tonları da yükselen cümle tonu ve alçalan cümle tonu olmak üzere başlıca ikiye ayrılır. Yargı cümleleri yükselen tonla başlayıp alçalan tonla biterler. Soru cümleleri ile şart cümleleri yükselen tonla biten cümle türleridir: Bugün ulaştığımız sonuç, asırlardan beri çekilen millî felâketlerin yarattığı uyanıklığın eseri ve bu aziz vatanın her köşesini sulayan kanların bedelidir (M. K. Atatürk, Nutuk, s. 687). Peki efendim Öteki kararlara boyun eğme durumunda sonuç bunun aynı değil miydi?. (göst. es. s. 10). Aldığımız notları dikkatli bir değerlendirmeden geçirirseniz bazı yanılmaları önlemiş olursunuz. Bu yabancı kadın kim? Çok söyledim fakat dinletemedim. Otur. vb.

---

cümle tonu ile benzer kelimeler

ana cümle ~ temel cümle Azerbaycan Türkçesi: baş cümlä; Türkmen Türkçesi: baş sözlem; Gagauz Türkçesi: başcümlä; Özbek Türkçesi: bόş gap; Uygur Türkçesi: baş cümlä; Tatar Türkçesi: baş cömlé; Başkurt Türkçesi: baş höyläm;Kmk: baş cumla; Krç.-Malk.: baş aytım; Nogay Türkçesi: bas yıyma; Kazak Tür...

seçenekli cümle (alternatifli cümle) Bağlaç görevi yüklenen bazı gramer ögelerinin yardımı ile iki yargı arasında nöbetleşe bir gerçekleşme sırası kuran cümle: Çeşmenin suyu bir geliyor bir gidiyor. Kimi susarım kimi söylenirim. Bazen hareketleriyle pek makul bazen âdetleriyle garip ve gülünç gözükürmüş (A. Ş. Hi...

anlatım tonu a. Anlatımda mantık ve düşünce özelliğine göre oluşan ton.

at tonu Savaşta ata giydirilen zırh, çukal.

ayak tonu Don, iç donu.

diz tonu bk. diz donu

evren tonu giymek Ejderha kılığına girmek.

galeri tonu Alm. Galerieton (Resim) Eski ton resimlerinde oksitlenme yüzünden bozulmuş pas rengindeki koyu kahverengi.

---